گرنگی واژووکردنی دوو گرێبەستی نەوت و گاز لەگەڵ ئەمریکا بۆ داهاتووی هەرێمی کوردستان.
دانا نەقی
واژووکردنی گرێبەستەکانی نەوت و گاز لەگەڵ ئەمریکا کاریگەرییەکی گەورەی هەیە لەسەر داهاتووی هەرێمی کوردستان، بەتایبەتی لەبواری ئابووری، سیاسی و جیۆپۆلەتیکیدا. ئەمە ڕوونکراوەتەوە لە ڕێکەوتنی نوێی حکوومەتی هەرێم لەگەڵ ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا بۆ بەرهەمهێنانی غاز لە کێڵگەکانی میران و تۆپخانە لە پارێزگای سلێمانی، کە بەشێکە لە هەوڵەکانی هەرێم بۆ بەهێزکردنی خاوەنییەتی سەرچاوەکانی و گەشەپێدانی ئابووری.
ئاسایشی وزە و گەشەی ئابووری
خۆپێشخستن لە وزەی کارەبا بەپێی گرێبەستەکەو بەرهەمهێنانی غازی وشک لە کێڵگەی میران دەتوانێت پێداویستیەکانی هەرێم لە وزەی کارەبا بپارێزێت و بەردەوامی بەخۆی بدات، ئەمەش وا لە هەرێم دەکات پشت بە بەغدا نەبەستێت بۆ وزە.
توانای هەناردەکردنی غازی وشک بۆ دەرەوەی هەرێم دەکرێت سەرچاوەیەکی نوێی داهات بۆ حکوومەتی هەرێم بەرهەم بهێنێت، کە یارمەتی چارەسەرکردنی کێشە دارایییەکان و گەشەپێدانی پڕۆژەکانی بنیاتنانی دەدات.
پشتگیری نێودەوڵەتی و جیۆپۆلەتیکی
ئەم گرێبەستە پەیوەندی هەرێمی کوردستان لەگەڵ ئەمریکا بەهێز دەکات، کە دەکرێت پشتگیری سیاسی و ئابووری بۆ هەرێم بەهێزتر بکات لە ئاستی نێودەوڵەتیدا.
کۆنتڕۆڵی جیۆپۆلەتیکی بەرهەمەکانی غاز لەم ناوچەیە (کە نزیکە لە سنووری ئێران و تورکیا) دەتوانێت ڕۆڵی جیۆپۆلەتیکی هەرێم بەهێز بکات و کاریگەری لەسەر پەیوەندییەکانی لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ کاریگەر بکات.
کاریگەری سیاسی لەناو عێراق
ناکۆکیەکان لەگەڵ بەغدادو حکوومەتی ناوەندی عێراق وای کردوە ئەم گرێبەستەی بە "ناشەرعی" ناوبردووە و ڕەتیکردووەتەوە، کە ئەمە دەکرێت ناکۆکییەکانی نێوان هەرێم و بەغدا زیاتر بکات. بەڵام لەهەمان کاتدا، ئەم ڕێکەوتنە نیشانەیەکی ڕوونە لە هەوڵی هەرێم بۆ بەدەستهێنانی زیاتر لە سەربەخۆیی لە بڕیاردان لە بوارەکانی نەوت و غاز.
پێداویستی رەزامەندی ناوخۆیی بەرهەمهێنانی غاز لە پارێزگای سلێمانی پشتگیری یەکێتی نیشتمانی کوردستانی پێویستە، کە ئەمەش نیشانەی گرنگی هاوکارییەکی ناوخۆیییە بۆ جێبەجێکردنی پڕۆژەکانی ئابووری.
مەترسی و بەربەستەکان
پێشێلکاری یاسایی بەغدا پشت بە بڕیارەکانی دادگای فیدراڵی عێراق دەبەستێت و ڕایگەیاندووە کە ئەم گرێبەستە نایاساییە. ئەمە دەکرێت ببێتە هۆی ڕووبەڕووبوونەوەی یاسایی یان ناڕەزایییەکی زیاتر.
پشتپێبەستن بە دەرەوە، ئەگەر هەرێم بەردەوام بێت لە پشتپێبەستن بە داهاتی نەوت و غاز، مەترسییەکی هەیە کە لە داهاتوودا کاریگەری لەسەر ئۆتۆنۆمی سیاسیی هەرێم هەبێت، بەتایبەتی ئەگەر پەیوەندییەکانی لەگەڵ بەغدا خراپتر ببن.
پێشبینیکردن بۆ داهاتوو
گەشەپێدانی هاوسەنگی سیاسی ئەگەر ئەم گرێبەستە بە سەرکەوتوویی جێبەجێ ببێت، دەکرێت هەرێم بتوانێت لە ناوەڕاستی ناکۆکییەکانی لەگەڵ بەغدا، سەربەخۆیییەکی زیاتری ئابووری و سیاسی بەدەست بهێنێت.
جیاکردنەوەی ئابووری هەرێم، وا دەکات ئابوورییەکی جۆراوجۆرتر درووست بکات بۆ کەمکردنەوەی مەترسییەکانی پشتپێبەستن بە نەوت و غاز.
کورتە
واژووکردنی ئەم گرێبەستانە گرنگە بۆ هەرێمی کوردستان و، بۆ بەهێزکردنی ئابووری، سیاسی، و جیۆپۆلەتیکی. بەڵام سەرکەوتنی درێژخایەنی ئەم پلانە پەیوەستە بە توانای هەرێم بۆ بەرەنگاربونەوەی ناکۆکییەکانی لەگەڵ بەغدا و پشتگیری نێودەوڵەتی.
پەیوەندی بنووسە: